ادتا (EDTA)

مشخصات ادتا (EDTA)

ادتا (EDTA) یک عامل کیلیت چند منظوره با پیشینه‌ای طولانی در اکتشافات علمی و کاربردهای صنعتی است. این ماده در اوایل قرن بیستم توسط شیمیدان آلمانی، فردیناند مونز، سنتز شد و در سال 1935 معرفی گردید. EDTA ابتدا به عنوان درمانی برای مسمومیت ‌های ناشی از فلزات سنگین توسعه یافت، چرا که قادر به اتصال و خنثی کردن یون ‌های فلزی بود. به ‌زودی، این ترکیب در صنایع مختلف به‌ویژه در زمینه‌های شیمیایی، داروسازی و درمانی کاربردهای گسترده ‌ای پیدا کرد و به یکی از ابزارهای کلیدی در مدیریت فلزات و فرایندهای شیمیایی تبدیل شد.

در زمینه شیمی صنعتی، خواص کیلیت ادتا (EDTA) تحولی بزرگ در کنترل یون ‌های فلزی در فرآیندهای تولیدی مختلف، از جمله در تولید مواد شوینده، محصولات آرایشی، و خمیر و کاغذ به وجود آورده است. توانایی این ماده در جداسازی یون ‌های فلزی از کاتالیزورهای واکنش ‌های ناخواسته یا جلوگیری از رسوب آن‌ها به صورت نمک‌های نامحلول، به بهبود کیفیت محصولات و افزایش کارایی فرآیندها کمک می‌کند. این ویژگی‌ها باعث شده است که EDTA به یکی از ابزارهای حیاتی در بهینه ‌سازی و کنترل فرآیندهای صنعتی تبدیل شود.

تاریخچه ادتا (EDTA)

در خلال جنگ جهانی دوم، ادتا (EDTA) به عنوان یک ضدانعقاد خون به ‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفت و به حفظ و نگهداری نمونه‌ های خون برای انتقال و اهداف پزشکی کمک کرد. پس از جنگ، کاربردهای EDTA به سرعت گسترش یافت و به زمینه‌های مختلفی مانند نگهداری مواد غذایی، فرآوری پارچه، تصفیه آب و داروسازی راه یافت. این گسترش کاربردها به دلیل ویژگی ‌های منحصر به فرد EDTA در اتصال به یون ‌های فلزی و افزایش کارایی فرآیندها در این صنایع بود.

ویژگی ادتا (EDTA)

این ترکیب به صورت پودر کریستالی سفید و خشک موجود است. همانطور که در ساختارهای شیمیایی مشاهده می‌شود، EDTA  یک لیگاند هگزادنتات به شمار می ‌رود، به این معنی که قادر است شش پیوند با یک یون فلزی مرکزی برقرار کند. زمانی که EDTA با یون کلسیم پیوند می ‌زند، به دی سدیم کلسیم EDTA تبدیل می ‌شود. این ترکیب، که به نام EDTA کلسیم دی سدیم نیز شناخته می‌شود، می ‌تواند یون ‌های فلزی دیگر را از طریق مبادله یون کلسیم با یون فلزی دیگری که تمایل بیشتری به مولکول EDTA دارد، کیلیت کند. به این ترتیب، EDTA  به عنوان یک کیلیت‌ کننده مهم در فرآیندهای شیمیایی و صنعتی شناخته می‌شود. از جمله دیگر مواد دارای این خاصیت می توان PAA, PAAS, HEDP, ATMP و … را نام برد.

کاربردهای ادتا (EDTA)

• کاربردهای صنعتی

– کاهش تولید بنزن در نوشابه ‌ها: EDTA در برخی از نوشابه ‌ها به کار می ‌رود تا تولید بنزن را به حداقل برساند. در مواردی که اسید اسکوربیک و بنزوات سدیم وجود داشته باشد، ممکن است بنزن تولید شود؛ EDTA با جلوگیری از این واکنش ‌ها به کاهش سطح بنزن کمک می ‌کند.

– کاهش سختی آب در لباسشویی: این ماده به طور گسترده‌ای در کاهش سختی آب برای استفاده در ماشین‌ های لباسشویی به کار می ‌رود. زمانی که کاتیون‌ های مسئول سختی آب به EDTA متصل می ‌شوند، تمایل به تشکیل رسوبات کاهش یافته و یا تأثیر آن‌ها بر عملکرد کف کردن صابون و مواد شوینده از بین می ‌رود. به همین دلیل، EDTA به عنوان یک جزء کلیدی در محلول ‌های تمیزکننده نیز مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

– صنعت سیمان: در صنعت سیمان، EDTA برای تعیین میزان آهک آزاد و منیزیم آزاد در سیمان و کلینکر استفاده می ‌شود. این کاربرد به دقت در کنترل کیفیت و ترکیب سیمان کمک می‌ کند. محلول ماندن یون هایی مانند Fe3+ در pH های نزدیک به خنثی می تواند با استفاده از ادتا انجام شود. این ویژگی در کشاورزی به روش هیدروپونیک(Hydroponic)  مفید است. با این وجود، با توجه به وابستگی تشکیل لیگاند به pH، ادتا برای بهبود حلالیت آهن در خاک های کاملا خنثی مفید نیست. در غیر این صورت، در pH نزدیک به خنثی و بالاتر، آهن (III) نمک های نامحلول را تشکیل می دهد، که برای گونه های گیاهی در دسترس نیست. آب [Fe   (EDTA)]–  برای حذف (سوزاندن) سولفید هیدروژن از جریان گاز استفاده می شود. این تبدیل توسط اکسیداسیون سولفید هیدروژن و تبدیل آن به گوگرد عنصری انجام می شود.

• لوازم آرایشی

در محصولات آرایشی و بهداشتی، ادتا (EDTA) برای اهداف مختلفی به کار می ‌رود:

– جلوگیری از تغییر رنگ: این ماده به حفظ رنگ ثابت محصولات آرایشی کمک می‌ کند و از تغییر رنگ آنها در طول زمان جلوگیری می‌ کند.

– بهبود پایداری محصول: EDTA به افزایش پایداری و طول عمر محصولات آرایشی و بهداشتی کمک می‌ کند.

– جلوگیری از اکسید شدن: با کاهش اثرات اکسیداسیون، به حفظ کیفیت و کارایی محصولات کمک می ‌کند.

– مقابله با حضور فلزات سنگین: این ترکیب به حذف و کاهش تأثیر فلزات سنگین که می‌توانند به محصول آسیب برسانند، کمک می‌ کند.

• شوینده‌ها

– تثبیت پراکسید هیدروژن: EDTA به تثبیت پراکسید هیدروژن کمک کرده و ماندگاری آن را افزایش می‌دهد.

– جلوگیری از تجزیه مواد سفید کننده: این ماده از تجزیه و کاهش اثرگذاری مواد سفیدکننده در محصولات شوینده جلوگیری می ‌کند.

– کاهش آلرژی: با ترکیب با فلزات، EDTA به کاهش خطر آلرژی‌های ناشی از نیکل یا کروم کمک می‌کند.

این کیلیت کننده در سختی آب بسیار پایداری خوبی دارد و سبب کف نمودن محصولاتی می شود که در برابر سختی کف زایی خوبی از خود نشان نمی دهند. وجود کلسیم و منیزیم در آب برخی مناطق سبب جلوگیری از عملکرد بهینه شوینده ها می شود. در نتیجه استفاده از محصول فوق می تواند تا حدود زیادی سبب واکنش با فلزات سنگین و بهبود عملکرد شوینده ها شود.

خرید ادتا (EDTA)

فرمولچی به ارائه بالاترین کیفیت EDTA که از تامین کنندگان معتبر تهیه شده و تحت اقدامات کنترل کیفیت دقیق برای اطمینان از خلوص و سازگاری است، مفتخر است. ما اهمیت کیفیت مواد خام در فرآیندهای تولید را درک می کنیم، به همین دلیل است که ما خدمات مشاوره ای را برای کمک به مشتریان خود در بهینه سازی فرمولاسیون و روش های تولید خود ارائه می دهیم.

تیم کارشناسان فرمولچی دانش عمیقی در مورد EDTA و کاربردهای آن دارند و به ما این امکان را می‌دهند که راه‌حل‌های متناسب با نیازهای خاص مشتریان خود را ارائه دهیم. چه بهینه سازی فرمولاسیون برای حداکثر کارایی و چه عیب یابی مشکلات تولید، ما متعهد به ارائه خدمات و پشتیبانی استثنایی در هر مرحله از فرآیند هستیم.